หมายเหตุท้ายฎีกา เรื่่อง "หลักของการเป็นตัวการร่วม" 17/04/2011 , 06:32

หมายเหตุโดย ท่านยงยศ เอี่ยมทอง

   หลักของการเป็นตัวการร่วมตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83 ต้องเป็นการร่วมมือ

และร่วมใจในการกระทำความผิด

    ร่วมมือ หมายความว่า ร่วมลงมือกระทำในขณะกระทำความผิด โดยอาจจะเป็นการ

แบ่งหน้าที่กันทำก็ได้  เช่น คอยดูต้นทางส่งสัญญาณให้พวกที่ลงมือกระทำการปล้นทราบ เมื่อเจ้า

หน้าที่ตำรวจมา (คำพิพากษาฎีกาที่ 565/2502,  854/2507 และ 321/2521) หรือคอยช่วยขับรถพา

หลบหนี (คำพิพากษาฎีกาที่ 1315/2513)  หรือจำเลยเพียงแต่ช่วยจับแขนขาผู้เสียหาย  เพื่อให้พวก

ของจำเลยผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันข่มขืนกระทำชำเราจนสำเร็จความใคร่ไปแล้ว 2 คน จำเลย

มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 276 วรรคสอง (คำพิพากษาฎีกาที่ 2077/2530)

    ส่วนร่วมใจ  นั้นหมายความว่า ต้องรู้เห็นเป็นใจในการกระทำความผิดตั้งแต่แรกคือมี

ความคิดริเริ่มในการกระทำความผิดมาตั้งแต่แรกด้วยกัน โดนอาจร่วมกันวางแผน (คำพิพากษาฎีกา

ที่ 2154/2516) หรืออาจกล่าวสั้นๆ ได้ว่า มีเจตนาร่วมกันกระทำความผิด ซึ่งกรณีอย่างใดจะถือว่ามี

เจตนาร่วมกันกระทำความผิดนั้น จำต้องวินิจฉัยตามพฤติการณ์แห่งคดีเป็นเรื่องๆ ไป เช่น เมื่อจำเลย

ที่ 1 ใช้ปืนยิงผู้ตายแล้วจำเลยที่ 2, 3 ซึ่งมีอาวุธ  กระโดดจากเรือนไปพร้อมจำเลยที่ 1 แสดงว่า จำเลย

ที่ 2,  3 รู้เห็น มีเจตนาร่วมกระทำผิดกับจำเลยที่ 1 (คำพิพากษาฎีกาที่ 1369-1370/2508) หรือจำเลยรู้

เห็นมาก่อนว่า ช. จะไปยิงผู้เสียหาย จำเลยร่วมไปกับ ช. เป็นการให้กำลังใจ เมื่อ ช. ยิงผู้เสียหาย

จำเลยก็แสดงตนเป็นพวก ช. ทันที โดยร้องห้ามคนอื่นไม่ให้เข้าไปช่วยผู้เสียหายเป็นการแสดงให้

ผู้อื่นเห็นว่า ช. ไม่ได้มาคนเดียว แล้วจำเลยกับ ช. ก็หลบหนีไปพร้อมกัน ถือว่าจำเลยเป็นตัวการ

ร่วมกับช. ในการกะทำความผิด (คำพิพากษาฎีกาที่ 980/2529) หรือ จำเลยที่ 1 ขึ้นไปบนบ้านของ

ผู้เสียหายพร้อมกับคนร้ายโดยยืนเอามือล้วงกระเป๋ากางเกงอยู่ที่ชานบ้านในลักษณะคุมเชิง ส่วน

คนร้ายเข้าไปคว้าปืนลูกซองยาวของผู้เสียหายที่แขวนไว้ข้างฝาและเกิดแย่งปืนกันกับภริยาของ

ผู้เสียหาย คนร้ายจึงได้ใช้เท้าแตะและชักมีดออกมาขู่ หลังจากนั้นจำเลยที่ 1 และคนร้ายวิ่งหลบหนี

ไปพร้อมกันพฤติการณ์เช่นนี้แสดงว่าจำเลยที่ 1 ร่วมกับคนร้ายทำการปล้นทรัพย์ (คำพิพากษาฎีกาที่

451/2530) เป็นต้น

    สำหรับความผิดฐานร่วมกันข่มขืนกระทำชำเราอันมีลักษณะเป็นการโทรมหญิงตาม

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 276 วรรคสองนั้น ต้องมีการกระทำอันเป็นองค์ประกอบความผิด

เพิ่มจากความผิดฐานข่มขืนกระทำชำเราธรรมดาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 276 วรรคแรก

คือต้องมีการร่วมกันลงมือกระทำชำเราตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป (คำพิพากษาฎีกาที่ 1202/2529 (ป),

4796/2530)

    ข้อเท็จจริงตามคำพิพากษาฎีกาที่ 101/2533 นี้  ผู้เสียหายไปเที่ยวงานศพที่วัดแล้วพบจำเลย

นายลิ่ม และนายเชิด  ซึ่งรู้จักกันมาก่อน นายลิ่มอาสาจะพาผู้เสียหายไปส่งบ้าน ผู้เสียหายตกลงกลับ

บ้านกับนายลิ่ม พอถึงที่เกิดเหตุ นายลิ่มก็ใช้กำลังประทุษร้ายและข่มขืนกระทำชำเราผู้เสียหายสำเร็จ

ความใคร่ 1 ครั้ง แล้วนายลิ่มได้ผิวปากเป็นสัญญาณให้จำเลยและนายเชิดเข้ามาข่มขืนกระทำชำเรา

ผู้เสียหายต่อจนสำเร็จความใคร่ คนละ 1 ครั้ง  แล้วก็หลบหนีไปด้วยกัน พฤติการณ์แห่งคดีเห็นได้ว่า

จำเลยกับพวกสมรู้ร่วมคิดมาแต่ต้น

    คำพิพากษาฎีกาฉบับนี้ก็เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งที่แสดงถึงพฤติการณ์แห่งการกระทำอันแสดง

ให้เห็นว่าเป็นการร่วมกัน ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83 เพราะหากไม่ถือว่าเป็นตัวการ

ร่วมกันแล้ว การกระทำของนายลิ่ม  กับการกระทำของจำเลยและนายเชิดก็จะขาดตอนกัน ซึ่งจะมี

ผลทำให้ไม่เป็นความผิดฐานข่มขืนกระทำชำเราอันมีลักษณะเป็นการโทรมหญิงตามประมวล

กฎหมายอาญา มาตรา 276 วรรคสอง

ที่มาhttp://lawdatabase.igetweb.com/